نورسنجی در دوربین‌های دیجیتال

نورپردازی و نورسنجی یکی از جنبه‌های حیاتی در عکاسی دیجیتال است. نورسنجی درست می‌تواند تفاوت بین یک عکس خوب و یک عکس عالی باشد. در این مقاله، به بررسی انواع مختلف نورسنجی، نحوه عملکرد آن‌ها و نکات کاربردی برای استفاده بهتر از این قابلیت در دوربین‌های دیجیتال می‌پردازیم.

نورسنجی چیست؟

برای گرفتن عکس دقیق و درست ، باید مقدار مشخص و درستی نور به گیرنده نوری برسد. مقدار نور لازم، یا از طریق دوربین و یا به طور دستی تنظیم می شود که در این حالت شما خودتان اندازه شاتر و دیافراگم را تنظیم می کنید. خیلی از دوربینها این امکان را به شما می دهند که نورسنجی را خودتان انجام دهید.

نور سنجی فرآیندی است که در آن دوربین میزان نور موجود در یک صحنه را اندازه‌گیری می‌کند تا تنظیمات مناسب برای گرفتن یک عکس با نوردهی صحیح را تعیین کند. این تنظیمات شامل سرعت شاتر، دیافراگم و ISO می‌شوند.

انواع حالت‌های نورسنجی

در دوربین‌های دیجیتال، چندین حالت مختلف نورسنجی وجود دارد که هر کدام برای شرایط خاصی مناسب هستند:

1. نورسنجی ماتریسی (Matrix Metering)

در اکثر عکسها نورسنجی بر مبنای کل عکس صورت می گیرد و نور تمام سطح عکس اندازه گیری می شود و نوردهی برای عکس بر مبنای میانگین نور دریافتی انجام می شود. این نوع نورسنجی به نورسنجی چند نقطه ای هم مشهور است.این حالت که به آن نورسنجی چند منطقه‌ای یا ارزیابی نیز گفته می‌شود، نوردهی را بر اساس بررسی نور در کل صحنه تنظیم می‌کند.مناسب برای بیشتر شرایط عکاسی عمومی.

2. نور سنجی مرکزی (Center-Weighted Metering)

در نورسنجی مرکزی ، نور تمام محوطه اندازه گیری می شود ولی تاکید بیشتر بروی نقطه مرکزی عکس میباشد .

در این حالت، نورسنجی به طور عمده بر روی مرکز تصویر تمرکز می‌کند و نور مناطق اطراف را کمتر در نظر می‌گیرد.مناسب برای پرتره‌ها و زمانی که سوژه اصلی در مرکز تصویر قرار دارد.

3. نور سنجی نقطه‌ای (Spot Metering)

زمانی که اختلاف نور در نقاط مختلف عکس بسیار است، بهتر است که نور سنجی را از یک نقطه به خصوصی از عکس که مورد نظر هست و اهمیت بیشتری دارد ، انجام داد. این روش به نورسنجی نقطه ای مشهور است. در این روش فقط نوری که در مرکز چشمی دوربین دیده می شود، اندازه گیری می شود.

نورسنجی فقط در یک نقطه کوچک از صحنه انجام می‌شود.مناسب برای شرایطی که نیاز به دقت بالایی در نوردهی دارید، مثلاً در عکاسی از سوژه‌های با نور پس‌زمینه قوی.

4. نور سنجی جزئی (Partial Metering)

مشابه نورسنجی نقطه‌ای، اما منطقه اندازه‌گیری کمی بزرگ‌تر است.مناسب برای عکاسی در شرایطی که سوژه نور قوی یا ضعیف دارد.

نحوه استفاده از حالت‌های نورسنجی

هر حالت نورسنجی برای شرایط خاصی مناسب است. در ادامه نحوه استفاده از هر حالت را بررسی می‌کنیم:

نور سنجی ماتریسی:

  - این حالت را برای عکاسی روزمره و زمانی که نمی‌خواهید درباره تنظیمات نوردهی نگرانی داشته باشید، انتخاب کنید.

  - برای عکس‌های طبیعت، مناظر شهری، و حتی برخی از پرتره‌ها ایده‌آل است.

نور سنجی مرکز-وزنی:

  - وقتی سوژه اصلی شما در مرکز قاب است و نوردهی صحیح آن مهم‌تر از پس‌زمینه است، از این حالت استفاده کنید.

  - برای عکاسی پرتره و موضوعاتی که در مرکز تصویر هستند، مناسب است.

نور سنجی نقطه‌ای:

  - وقتی یک قسمت خاص از صحنه نیاز به نوردهی دقیق دارد، این حالت را انتخاب کنید.

  - برای عکاسی از سوژه‌های با نوردهی دشوار یا زمانی که پس‌زمینه بسیار روشن یا تاریک است، ایده‌آل است.

نور سنجی جزئی:

  - برای شرایطی که سوژه اصلی شما نسبتاً کوچک است و در یک بخش خاص از تصویر قرار دارد، از این حالت استفاده کنید.

  - برای عکاسی از سوژه‌های با نور پس‌زمینه یا نوردهی دشوار، مناسب است.

گول خوردن نورسنج دوربین:

از طریق ترکیب شاتر کوتاه یا طولانی مدت با دیافراگم باز یا یسته ، دوربین مقدارنور را طوری تنظیم می کند که شما بتوانید دریک روز تاریک پاییز به خوبی روز آفتابی تابستان عکس بگیرید .اما اگر سوژه عکس شما بسیار روشن یا بسیار تاریک باشد ، نورسنج دوربین شما می تواند خیلی راحت گول بخورد وخود رابرای اندازه ای اشتباه تنظیم کند .

نکات عملی برای بهبود نورسنجی

برای بهره‌گیری بهتر از قابلیت‌های نورسنجی دوربین دیجیتال خود، به نکات زیر توجه کنید:

1.تجربه و آزمایش:

   - با استفاده از حالت‌های مختلف نورسنجی در شرایط مختلف عکاسی، تجربه کسب کنید و ببینید که کدام حالت برای کدام شرایط بهتر عمل می‌کند.

2.استفاده از حالت دستی (Manual Mode):

   - در شرایطی که نوردهی اتوماتیک نمی‌تواند نتیجه مطلوبی ارائه دهد، از حالت دستی استفاده کنید و تنظیمات سرعت شاتر، دیافراگم و ISO را خودتان تنظیم کنید.

3.بررسی هیستوگرام:

   - هیستوگرام می‌تواند به شما کمک کند تا متوجه شوید که آیا تصویر شما به درستی نوردهی شده است یا نه. با بررسی هیستوگرام، می‌توانید از نوردهی بیش از حد یا کم جلوگیری کنید.

4.استفاده از جبران نوردهی (Exposure Compensation):

   - اگر دوربین شما دارای کارکرد تصحیح نوردهی باشد ، می توانید ازاین امکان جهت تاباندن نوربیشتر یا کمتر به سنسور نوری استفاده کنید . کارکرد تصحیح نوردهی در عکاسی وسیله کمکی بسیار خوبی برای شرایط نوری نامناسب ویا مواقعی که سوژه عکس فوق العاده تیره و یا روشن است ، می باشد .اگر می‌بینید که نورسنجی دوربین به درستی عمل نمی‌کند، از جبران نوردهی برای افزایش یا کاهش نوردهی استفاده کنید.

5.نوردهی براکتینگ (Exposure Bracketing):

   - در شرایط نوری چالش‌برانگیز، از نوردهی براکتینگ استفاده کنید تا چندین عکس با نوردهی مختلف بگیرید و بهترین را انتخاب کنید.

نور سنجی یکی از مهارت‌های حیاتی در عکاسی دیجیتال است که با تمرین و تجربه می‌توان به آن مسلط شد. با درک و استفاده صحیح از حالت‌های مختلف نورسنجی، می‌توانید تصاویری با نوردهی صحیح و کیفیت بالا بگیرید. به یاد داشته باشید که نورپردازی مناسب می‌تواند تفاوت چشم‌گیری در کیفیت تصاویر شما ایجاد کند.با رعایت این نکات و بهره‌گیری از حالت‌های مختلف نورسنجی، می‌توانید مهارت‌های عکاسی خود را بهبود بخشید و تصاویری خیره‌کننده و با کیفیت بالا خلق کنید.